płk prof. dr hab. n. med. Zbigniew Edward Jethon

Dziedzina nauki: medycyna - fizjologia: praca w warunkach ekstremalnych; wpływ metali ciężkich na organizm człowieka, stres oksydacyjny, fizjologiczne podstawy rehabilitacji.

 

Przebieg pracy: W kwietniu 1953 roku został wcielony jako żołnierz zawodowy do wojska i w służbie tej pozostał aż do 1980 roku. Pracę w WIML rozpoczął w roku 1957, początkowo jako kierownik Pracowni Fizjologii Ogólnej. W tym samym roku ukończył specjalizację z medycyny lotniczej pierwszego stopnia, a w dwa lata później uzyskał drugi stopień specjalizacji. W rok później przebywał na stażu naukowym w Instytucie Medycyny Lotniczej i Kosmicznej w Moskwie, a dwa lata później w Wojskowej Akademii Medycznej w Leningradzie. W 1966 roku po powołaniu Komitetu ds. Badań i Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej został członkiem Komisji Biologii i Medycyny Kosmicznej. Od czerwca 1967 roku do czerwca 1970 sprawował funkcję Komendanta WIML. Od 1970 roku przez kolejne 10 lat pracował w Wojskowym Instytucie Higieny i Epidemiologii na stanowisku kierownika Zakładu Fizjologii. Od 1980 roku kierował Katedrą Fizjologii Człowieka in Ergonomii (1980-1983) na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, następnie na tej samej uczelni był kierownikiem Katedry Fizjologii Człowieka i Zwierząt (1983-1987) i Dziekanem Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska (1982-1985). Był też kierownikiem Zakładu Biomedycznych Podstaw Kultury Fizycznej na Uniwersytecie Szczecińskim (1986-1989), kierownikiem Katedry Higieny i Ekologii w Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu (1987-1992) kierownikiem Katedry Higieny w Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu (1992-1999), profesorem w Zakładzie Fizjologii Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu (1996-2005), profesorem Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy (2005-2007) profesorem i kierownikiem Katedry Nauk Medycznych w Wyższej Szkole Fizjoterapii we Wrocławiu (2000-2015).

 

Działalność naukowo-badawcza, osiągnięcia: W latach 1949-1957 pracował w Zakładzie Fizjologii Akademii Medycznej we Wrocławiu, gdzie w 1953 roku ukończył studia lekarskie i uzyskał tytuł lekarza. Stopień doktora medycyny uzyskał w 1960 roku. W 1967 r. otrzymał stopień doktora habilitowanego za rozprawę pt. "Współzależność zaburzeń hemodynamicznych i oddechowych podczas działania nadciśnienia oddechowego stałego". Od 1970 roku przez kolejne 10 lat pracował w Wojskowym Instytucie Higieny i Epidemiologii na stanowisku kierownika Zakładu Fizjologii. W 1973 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym, a tytuł profesora zwyczajnego otrzymał w 1983 roku. Do osiągnięć naukowych należy zaliczyć: opracowanie fizjologicznych założeń konstrukcji wysokościowego ubioru kompensacyjnego pilotów; opracowanie specyfiki adaptacji wysiłkowej żołnierzy, opracowanie fizjologicznych podstaw kondycyjnego treningu pilotów; opracowanie dopuszczalnych wartości ekspozycji na wibracje stochastyczne, a także charakterystyka wydolności fizycznej żołnierzy poszczególnych wojsk i służb. W 1974 roku otrzymał nagrodę II stopnia Ministra Obrony Narodowej za działalność badawczą w WIHiE, a w pięć lat później - wyróżnienie. Odznaczony m. in. Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi.

Dorobek publikacyjny: Liczba publikacji – ponad 550 prac oryginalnych, studiów, monografii, podręczników, komunikatów zjazdowych i prac przeglądowych. Ponadto liczne opracowania popularno-naukowe, zwłaszcza z zakresu medycyny lotniczej i kosmicznej, higieny pracy i ergonomii

Kształcenie młodych kadr naukowych: Liczba ukończonych przewodów doktorskich: 51

Przynależność do towarzystw naukowych, komitetów redakcyjnych itp.:

• Towarzystwa naukowe
• Polskie Towarzystwo Medycyny i Techniki Hiperbarycznej - członek Komitetu Naukowego Towarzystwa
• Polskie Towarzystwo Naukowe „Człowiek w ekstremalnych warunkach” - członek Sądu Koleżeńskiego
• Polskie Towarzystwo Fizjologiczne
• Polskie Towarzystwo Epidemiologii Środowiskowej
• Polskie Towarzystwo Medycyny Sportowej
• Polskie Towarzystwo Ergonomiczne - członek honorowy
• Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej
• Polskie Towarzystwo Higieniczne

Komitety naukowe i redakcyjne czasopism:

• Polski Przegląd Medycyny Lotniczej
• Polish Hyperbaric Research
• Problemy Higieny i Epidemiologii
• Fizjoterapia
• Polish Journal of Cosmetology
• Zastosowania Ergonomii